Toplum olarak en az önem verdiğimiz ve bence en az bilgi sahibi olduğumuz şey duygularımız. Duygularımızı nasıl yaşadığımızın, duygularımızın bizi nasıl yönlendirdiğinin hiç farkında değiliz. Çok kez hangi duyguyu yaşadığımızın farkında değiliz. Adlandırmada bile sıkıntı çekiyoruz.

Bunların yanı sıra bazı duyguları ayıp ve kötü diye nitelendiriyor, hissedilmesini onaylamıyoruz bazı duygularımızın da hep devam etmesini istiyoruz. Örneğin, ebeveyn olarak çocuğunuzun sürekli keyifli ve mutlu olmasını beklemek çok gerçekçi bir beklenti olmaz. Çünkü duygular, olumluları da olumsuzları da geçicidir. En başta bunu bilmek önemli. Ardından hem kendi hissettiklerinizi hem de çocuklarınızın hissettiklerini adlandırmanız çok önemli. Mutlaka duygu isimlerini öğrenin, mutluluk, kıskançlık, hayal kırıklığı, endişe, kaygı, korku, şaşkınlık gibi. Küçük çocuklara nasıl hissediyorsun diye sorarsanız size iyi veya kötü der. Hatta bizim toplumumuzda pek çok yetişkin de böyle cevap verir. Çocuğunuz ayırt edemese de siz onun duygularını adlandırmasına yardım edin. Aaaaaa kardeş kıskanılır mı demek yerine, kardeşine hediye gelince üzüldün sanırım ya da biraz kıskandın sanırım deyin. Ki olumlu duyguların olduğu kadar olumsuz duyguların da kabul edildiğini görsün.

Yine öfke en çok bastırılmaya çalışılan venasıl ifade edileceği bilinemeyen duygulardan biri.  Eğer anne baba kendi öfkesiyle ne yapacağını bilemiyorsa, bir süre görmezden geliyor, bir süre bastırıyor ve en sonunda patlıyorsa çocuk öfkelendiğinde de hem ona model olamıyor hem de kendisi de çocuğun o öfkesini nasıl yönlendireceğini bilemiyordur. Bu noktada, hani hep diyorum ya kendinizi tanıyın diye, önce kendinizi fark edin siz öfkenizle ne yapıyorsunuz ardından çocuğunuzun öfkesini yaşamasına alan sağlayın. Örneğin istediği olmadığı için bağırıp çağırıyor, mutlaka o öfkeyi başta kabul edin ve çok kızmışsın, oyuncağı almadık diye çok kızdın deyip sakinleşmesi için ona biraz zaman tanıyın. Sakinleşince (siz sakin kalarak onun sakinleşmesine izin verirseniz, siz de onunla ya her tür oyuncağı alıyoruz sabahtan beri geziyoruz gene mutsuz gene mutsuz diye sinirlenmezseniz- duygular geçicidir dedik o bir süre sonra sakinleşecektir) mutlaka oyuncağı almak için ne yapabiliriz ya da sen ne yapabilirsin diye oturup konuşun. Bu örnekteki durum için çocuğunuzun en az 4 yaşında olması gerekir. Ve öncesinde duyguları tanıtmış olmanız gerekir.

Bunu başarabilmeniz için sizin evinizde sizin de biraz sinirlendim sanırım sakinleşmem gerekiyor sakinleşince konuşalım diyebildiğiniz bir aile ortamı gerekiyor. Aksi takdirde, sinirlendiğinizde kapı çarpıyorsanız, ne haliniz varsa görün diye bağırıyorsanız çocuğunuz da öfkesini benzer yolla ifade etmeye devam edecektir.

En temelde anlatmak istediğim ise olumlu ve olumsuz duyguları kabul etmenin önemini vurgulamak. Her duygu içten gelir. Ve tanındığı, kabul edildiği zaman kişi o duygusuyla ne yapacağını bilebilir. Çünkü olumlu ve olumsuz her duygunun bizim hayatımızda bir işlevi, bizi harekete geçiren bir gücü vardır. Bu gücü keşfedebilmemiz için önce o duyguyu yaşamaya izin vermek gerekir. Ancak bu demek değil ki öfkelendik, tamam ben öfkelendim istediğimi yapmakta özgürüm kırarım dökerim değil tabii ki. Duyguyu hissetmeye izin var ama ne yapacağımızı sakinleşince bulacağız. Her davranışa izin yok.

Örneğin, sınıftaki arkadaşını kıskanan çocuğunuz daha çok çalışarak onun kadar iyi notlar alabilir. Bir işle ilgili kaygılandığımızda risklerimizi daha iyi ele alabiliriz. Ama çocuğunuz kaygılandığında yaaaa takma yaa ne takıyorsun, ben sana en güzel kırmızı arabayı alırım onun da kırmızı arabası olmaz mı diyorsunuz ya da öğretmenle konuşurum sana sözlüden yüksek verir mi diyorsunuz yoksa nasıl baş edeceğinizi bilemeyip oğlum vaktinde çalışsaydın şimdi ne ağlıyorsun mu diyorsunuz bunlar hep sizin dikkat etmeniz ve farkına varmanız gereken davranışlarınızdır. İşte bu yüzden diyorum ki önce adlandırın ardından çocuklarınızın duygularını kabul edin. Sonrasında ne yapacağımızı sakince bulalım. 

[instagram-feed]