Otizm, üç temel alanda bozulmalardan oluşan gelişimsel bir hastalıktır. Bu alanlar şunlardır:
1. Sosyal etkileşimde bozulmalar
2. İletişim ve dilde bozulmalar
3. Kısıtlı ve tekrar edici davranışlar
Bu üç alanın hayata yansımasına bakıldığında pek çok semptom ortaya çıkar, en bilenen bu çocuklar isimlerine bakmazlar, göz kontağı sınırlıdır. Dil gelişimleri daha farklıdır. Nasılsın diye sorulduğunda iyiyim diye cevap vermek yerine, sizin söylediğinizi tekrar ederler. En belirgin ve en küçük yaşta bile ayırt edebileceğiniz durum ise, aranızda sıcak samimi bir etkileşim kurulması zordur. Çok küçük bebeklerle bile aranızda oluşan o sıcak ilişkiyi hissedemezsiniz. Kendinizi daha çok onun isteklerini gerçekleştiren bir robot gibi hissedebilirsiniz, istediği olduğunda onun keyfini çocuk da hissetmez, size de bunu yansıtmaz. Bu semptomları tek tek ele almayacağım her yerde var ama erken tanı otizmde çok önemlidir çünkü artık beyin çalışmaları beynin esnekliğini kanıtlamış ve çevrenin kontrol edilmesiyle çocukların eğitiminin ve ebeveynin doğru yönlendirmesinin otizmi olan çocuklar için hayati önem taşıdığını kanıtlamışlardır.
Ben biraz klinikte rastladığım durumlardan bahsedeceğim. Ebeveynin yaptığı en büyük hatalardan bir tanesi otizm belirtileri olan çocuğun bu belirtilerini görmezden gelmek. Biraz daha büyüsün geçeceğine inanmak, zaten küçük olduğu için bunları yaptığını düşünmektir. Yine en çok belirtilen durum, kardeşinden önce böyle değildi, okula başlamadan bu kadar içine kapanık değildi gibi düşünülmesi. Evet bazen, 1-2 yaşa kadar her şey yolundaymış gibi görünebilir ve birden ortaya çıkmış gibi bir durum olabilir. Ancak her yaşın gerekliliği farklıdır, yaş büyüdükçe beyin o beklentileri karşılamayıp otizm daha belirgin hale gelebilir.
Oysa 4 yaşa dek beynin esnekliği en yüksek düzeydedir. Dolayısıyla erken tanı çocuğunuzun yaşamını çok daha iyi şekillendirmesini sağlayacaktır. Ebeveyn olarak böyle bir durumu kabullenmek tabii ki duygusal olarak ağırdır ancak mutlaka çevrenizden destek alın ve değiştirebileceğiniz bir durum varsa tedavi ve eğitim için geç kalmayın. Genelde yapılan hatalardan biri de bu konunun uzmanı olmayan kişilere çocuğun durumunu danışmaktır. Otizm tanısını psikiyatrisiler koyar, klinik psikologlar değerlendirmesini yapar ve semptomları olduğunu söyleyip tanı için sizi yönlendirir. Diğer kişilerin benim çocuğum da geç konuştu, sonra düzeldi gibi söylemleri sizi tedavi arayışından alı koymasın çünkü siz kendi çocuğunuzdan sorumlusunuz. Uzmanına danışın ve size her şey yolunda diyen kişi uzman olsun.
[instagram-feed]